Βρίσκεστε εδώ:Αρχική>>Υγεία>>Συμπτώματα και ενδείξεις των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών (ή Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος)

banner roots

Συμπτώματα και ενδείξεις των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών (ή Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος)
02.04.2019 | 09:27

Συμπτώματα και ενδείξεις των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών (ή Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος)

Συντάκτης:  FM 100 Newsroom
Κατηγορία: Υγεία

Γράφει η Φανή Λούγκλου,
ΜΑ Κλινική Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

Τα παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (ΔΑΔ) είναι δύσκολο να περάσουν απαρατήρητα. Η έντονη προτίμηση στη μοναξιά και την απομόνωση, οι στερεοτυπικές συμπεριφορές, η εμμονή στη ρουτίνα και η έλλειψη επικοινωνίας προκαλούν μεγάλο πόνο στην οικογένεια και έχουν υπάρξει για πολλά χρόνια αντικείμενο ερευνών.

Η πιο γνωστή διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή είναι ο αυτισμός. Αναγνωρίστηκε πρώτα από τον LeoKanner (Kanner, 1943)και συμπεριλήφθηκε για πρώτη φορά επίσημα στο Διαγνωστικό Εγχειρίδιο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας το 1980. Άλλες ΔΑΔ είναι η Διαταραχή Rett, η Εκφυλιστική Διαταραχή της παιδικής ηλικίας, η Διαταραχή Asperger και η Μη Καθορισμένη Διάχυτη ΑναπτυξιακήΔιαταραχή.

Οι ΔΑΔ είναι ένα φάσμα διαταραχών που σχετίζονται και μοιράζονται έναν πυρήνα συμπτωμάτων. Οι διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού εμφανίζονται στη βρεφική και πρώτη παιδική ηλικία και προκαλούν καθυστερήσεις σε πολλούς βασικούς τομείς της ανάπτυξης, όπως η μάθηση, η ομιλία, το παιχνίδι και η κοινωνική συναναστροφή.Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα των ΔΑΔ ποικίλουν. Κάποια παιδιά έχουν ήπιες δυσκολίες, ενώ άλλα έχουν περισσότερα εμπόδια να ξεπεράσουν.

Παρ’ όλα αυτά, κάθε παιδί στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζει δυσκολίες, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, στους παρακάτω τομείς:

• στη λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία
• στις κοινωνικές δεξιότητες και την αλληλεπίδραση με άλλους και με το περιβάλλον
• στην ευελιξία της σκέψης και της συμπεριφοράς

Οι πρώτες διαπιστώσεις εξαρτώνται από τους γονείς. Οι γονείς έχουν την περισσότερη επαφή και γνωρίζουν καλύτερα απ’ όλους το παιδί τους. Βλέπουν πράγματα στην ανάπτυξη του παιδιού και στη συμπεριφορά του που ίσως ο παιδίατρος να μη δει, λόγω της περιορισμένης επαφής. Ο παιδίατρος είναι σημαντικός σύμμαχος και οι ανησυχίες των γονιών πρέπει να συζητούνται μαζί του.

Οι γονείς λοιπόν είναι σημαντικό:

• ναπαρακολουθούν την ανάπτυξη του παιδιού
• να δρουν, όταν ανησυχούν
• να μη δέχονται την άποψη «περίμενε και θα δούμε»
• να μη στηρίζονται στο διαδίκτυο για διάγνωση
• να εμπιστεύονται το ένστικτό τους

Ενδείξεις και συμπτώματα στη βρεφική και προσχολική ηλικία (Bellini, 2006)

Το παιδί:

• δεν έχει βλεμματική επαφή (δεν κοιτά στα μάτια)
• δεν ανταποδίδει το χαμόγελο
• δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του ή σε μια γνώριμη φωνή
• δεν ακολουθεί αντικείμενα με τα μάτια του
• δε χρησιμοποιεί χειρονομίες για να επικοινωνήσει
• δεν κάνει θόρυβο για να τραβήξει την προσοχή
• δεν αναζητά και δεν ανταποκρίνεται στην αγκαλιά
• δε μιμείται κινήσεις και εκφράσεις του προσώπου
• δεν παίζει με άλλους και δε μοιράζεται τον ενδιαφέρον και τη χαρά τους

Οι παρακάτω καθυστερήσεις απαιτούν άμεση αξιολόγηση του παιδιού (Schreibman, 2005):

• μέχρι τον 6ο μήνα: δε χαμογελά, δε δείχνει χαρά
• μέχρι τον 9ο μήνα: δε μιμείται ήχους και εκφράσεις του προσώπου, δεν ανταποδίδει το χαμόγελο
• μέχρι το 12ο μήνα: δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του, δεν κάνει χειρονομίες, δε δείχνει, δεν κουνά το χέρι να χαιρετήσει
• μέχρι του 16ο μήνα: δεν έχει πει λέξεις
• μέχρι τον 24ο μήνα: δεν έχει πει εκφράσεις με δύο λέξεις που να έχουν νόημα και που δεν αποτελούν αποτέλεσμα επανάληψης

Ενδείξεις και συμπτώματα σε μεγαλύτερα παιδιά

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, τα συμπτώματα και οι ενδείξεις παρουσιάζουν μεγαλύτερη ποικιλία και κινούνται γύρω από τις κοινωνικές δεξιότητες, το λόγο, τη μη λεκτική επικοινωνία και τη δύσκαμπτη συμπεριφορά. Ενδεικτικά (Horner, 2000):

•Κοινωνικές δεξιότητες: δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του, δεν ξέρει πώς να συσχετιστεί με άλλους και να δημιουργήσει κοινωνικές σχέσεις, δε συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια και παιχνίδια μίμησης, δεν κατανοεί τα συναισθήματα των άλλων, δεν εκφράζει τα δικά του συναισθήματα, δείχνει να μην ακούει όταν του μιλούν, παρερμηνεύει τις προθέσεις των άλλων.

• Λεκτική επικοινωνία: έχει περίεργο ρυθμό και τόνο, επαναλαμβάνει λέξεις και φράσεις, δεν απαντά σε ερωτήσεις, απλά τις επαναλαμβάνει, μιλά στο τρίτο πρόσωπο για τον εαυτό του, δυσκολεύεται να εκφράσει επιθυμίες, έχει κυριολεκτική κατανόηση.

• Μη λεκτική επικοινωνία: δεν έχει βλεμματική επαφή, οι εκφράσεις του προσώπου του δεν ταιριάζουν με αυτό που λέει (π.χ. μπορεί να περιγράφει ένα χαρούμενο γεγονός και οι έκφραση του προσώπου να είναι αδιάφορη), δυσκολεύεται να κατανοήσει τις εκφράσεις και τις χειρονομίες των άλλων.

• Δύσκαμπτη συμπεριφορά: δε δέχεται αλλαγές στη ρουτίνα του, δυσκολεύεται να προσαρμοστεί σε τυχόν αλλαγές, όσο μικρές κι αν είναι, παρουσιάζει ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές και στερεοτυπικές κινήσεις.

Οι ΔΑΔ έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην οικογένεια και τους γονείς, οι οποίοι όμως είναι εξαιρετικά σημαντικοί στην αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού. Οι γονείς ενός με παιδιού στο φάσμα έχουν να αντιμετωπίσουν πολλούς στρεσογόνους παράγοντες: απώλεια (ενός υγειούς, ιδανικού παιδιού), ενοχές, φόβο, θλίψη, ανησυχία για το μέλλον, αγωνία για τη σωστή φροντίδα του παιδιού και το αντίκτυπο που θα έχει αυτή στο οικογενειακό περιβάλλον (NewsonandRincover, 1989).

Οι γονείς αντιμετωπίζουν το άγχος τους με διάφορους τρόπους, δύο όμως στρατηγικές, η άρνηση και oευσεβής πόθος, είναι πολύ επικίνδυνες. Οι γονείς που καταφεύγουν σε αυτές τις μεθόδους δυσκολεύονται να παραδεχτούν την πραγματικότητα. Προσπαθούν να βρουν συμπεριφορές του παιδιού που δείχνουν ότι δε συμβαίνει τίποτα, ή ότι το παιδί είναι πολύ ευφυές. Ίσως πιστεύουν ότι το παιδί θα ξεπεράσει τις δυσκολίες του μεγαλώνοντας, ότι είναι φάση και θα περάσει ή ότι υπάρχει κάποια θαυματουργή θεραπεία. Έτσι, χάνεται πολύτιμος χρόνος, αφού καθυστερεί η διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση.

Οι περισσότεροι γονείς έχουν λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με τις ΔΑΔ εξαιτίας κυρίως κακής ενημέρωσης, η οποία προέρχεται από ξεπερασμένα βιβλία ή αναξιόπιστες πηγές στο διαδίκτυο. Η ψυχοεκπαίδευση των γονιών είναι απαραίτητη, προκειμένου να ενημερωθούν σωστά για τις δυσκολίες του παιδιού και την αντιμετώπιση και να διαχειριστούν το δικό τους άγχος.

Εκτός από την εκπαίδευση και τη στήριξη των γονιών, η αντιμετώπιση των ΔΑΔ περιλαμβάνει λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, εκπαίδευση στις κοινωνικές δεξιότητες, διαχείριση συμπεριφοράς και, όταν απαιτείται, φαρμακευτική αγωγή.

 

Ακολουθήστε το limnosfm100.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Μοιραστείτε το