Βρίσκεστε εδώ:Αρχική>>Υγεία>>Ζήλεια μετά την άφιξη του δεύτερου παιδιού και τρόποι αντιμετώπισης

banner roots

Ζήλεια μετά την άφιξη του δεύτερου παιδιού και τρόποι αντιμετώπισης
09.10.2017 | 12:45

Ζήλεια μετά την άφιξη του δεύτερου παιδιού και τρόποι αντιμετώπισης

Συντάκτης:  Παναγιώτης Σκαπέτης
Κατηγορία: Υγεία

Γράφει η Φανή Λούγκλου,
ΜΑ Κλινική Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος

Ζήλεια...μια πραγματικότητα ανάμεσα στα αδέλφια. Που βρίσκονται οι βαθύτερες αιτίες της και πώς μπορούμε να προλάβουμε τον ανταγωνισμό ώστε να μην επηρεάσει τις σχέσεις των παιδιών μας όταν φτάσουν σε μεγαλύτερες ηλικίες;

Γιατί ζηλεύουν τα μεγαλύτερα παιδιά τα μικρότερα αδέλφια τους;

Υπάρχουν πολλές αιτίες για τη ζήλεια ανάμεσα στα αδέρφια και είναι αλήθεια ότι διαφέρουν από οικογένεια σε οικογένεια. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν παράγοντες και γεγονότα που μπορούν να αποτελέσουν τις βαθιές αιτίες ζήλειας.

Μία από τις πιο συχνές αιτίες, είναι η άφιξη ενός μωρού στην οικογένεια. Αν το πρώτο παιδί μέχρι τώρα ήταν μοναχοπαίδι, απολάμβανε την αποκλειστική προσοχή και φροντίδα των γονιών του και του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος. Με το μωρό στο σπίτι, αισθάνεται ότι έχει εκθρονιστεί. Πιστεύει ότι έχει χάσει τα πρωτείακαι νιώθει εγκαταλελειμμένο. Βέβαια, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, αλλά το παιδί ερμηνεύει την παρουσία του μωρού ως ανταγωνιστική. Δεν επέλεξε το ίδιο να έχει αδερφάκι, δεν το ρώτησε κανένας, και τώρα αισθάνεται αδικημένο και παραγκωνισμένο. Ακόμα και παιδιά που επιθυμούν αδερφάκι, δεν μπορούν να φανταστούν πώς θα είναι και όταν αυτό έρθει, δυσκολεύονται πολύ.
Τα πρωτότοκα παιδιά θεωρούν ότι για όλα φταίει το μωρό ενώ παράλληλα προσπαθούν με κάθε τρόπο να ξανακερδίσουν την προσοχή που είχε πριν. Έτσι αναπτύσσουν συμπεριφορές που ξέρουν ότι θα τραβήξουν την προσοχή και θα εκφράσουν την ενόχλησή τους για το μωρό. Αν αυτές οι συμπεριφορές δεν αντιμετωπιστούν σωστά, είναι πιθανό να οδηγήσουν σε ζήλεια και ανταγωνισμό σε μεγαλύτερες ηλικίες, καθώς τα παιδιά θα μεγαλώνουν.

Είναι σωστό να χρησιμοποιούμε εκφράσεις του τύπου «Δεν ζηλεύεις, έτσι; Εσύ τώρα είσαι μεγάλο παιδί!»

Όχι, σε καμία περίπτωση. Το παιδί εξακολουθεί να είναι παιδί έστω και αν αποκτήσει αδερφάκι. Μπορεί να είναι πιο ανεξάρτητο από ένα μωρό αλλά έχει τις ίδιες ανάγκες που είχε και πριν την άφιξη του μωρού. Δεν έμαθε ξαφνικά, δεν μεγάλωσε σε μία μέρα. Του λέμε ότι είναι μεγάλο και του ζητάμε να περιμένει, να κάνει ησυχία, να μη γκρινιάζει όσο εμείς ασχολούμαστε με τα μικρότερα παιδιά. Η συμπεριφορά αυτή ενισχύει τη ζήλεια και την κακή συμπεριφορά του μεγαλύτερου παιδιού απέναντι στα αδέρφια του.
Συχνά, δίνουμε διπλά μηνύματα. Από τη μια, το παιδί είναι μεγάλο και δεν πρέπει να ζηλεύει. Από την άλλη, του λέμε ότι είναι μικρό όταν μας ζητάει να κάνει κάτι που πιστεύουμε ότι δεν μπορεί. Οι ορισμοί του μικρού και το μεγάλου είναι σχετικοί και εξαρτώνται από την ηλικία του παιδιού. Ένα τετράχρονο παιδί που δεν φοράει πλέον πάνα, μιλάει και περπατάει είναι μεγάλο σε σχέση με ένα μωρό μερικών μηνών που δεν κάνει τίποτα από αυτά. Όμως σε όλα τα υπόλοιπα είναι ακόμα παιδί.

Έπειτα, λέγοντας αυτή τη φράση, δεν επιτρέπουμε στο παιδί να εκφράσει τα πραγματικά του συναισθήματα. Του δίνουμε την εντύπωση ότι η παραδοχή της ζήλειας είναι ντροπή και το φορτώνουμε ενοχές γι αυτά του τα συναισθήματα. Το κάνουμε να αισθάνεται άσχημα για τον εαυτό του γιατί του λέμε ότι η ζήλεια δεν ταιριάζει σε έναν μεγάλο. Μπορεί λοιπόν να αρχίσει να σκέφτεται ότι δεν είναι φυσιολογικό, ότι κάτι του συμβαίνει. Είναι προτιμότερο να δεχτούμε τα συναισθήματά του και να το βοηθήσουμε να τα ξεπεράσει χωρίς να του δημιουργούμε τύψεις.
Τι μποροόυν να κάνουν οι γονεις;

Η ζήλεια είναι φυσιολογικό συναίσθημα και χρειάζεται να το αντιμετωπίσουμε όσο πιο ήρεμα γίνεται.

1. Πρώτα, πρέπει να ελέγξουμε τη δική μας συμπεριφορά. Όσο το δεύτερο παιδί είναι ακόμα μωρό και απαιτεί πολύ από το χρόνο μας , αισθανόμαστε κουρασμένοι και δεν συναναστρεφόμαστε εποικοδομητικά με το μεγαλύτερο παιδί. Είναι σημαντικό να περνάμε έστω και λίγο ποιοτικό χρόνο με το πρώτο παιδί χωρίς διακοπές από άλλους, ούτε από το αδελφάκι του. Αν τα παιδιά είναι μεγαλύτερα, πρέπει να σιγουρευτούμεότι δεν δείχνουμε προτίμηση σε ένα από τα δύο.

2. Δεν πρέπει να συγκρίνουμε τα παιδιά αλλά να εκτιμούμε τη διαφορετικότητά τους. Αν αλλάξουμε αυτές οι συμπεριφορές, τότε η ζήλεια θα μειωθεί από το ένα παιδί προς το αδερφάκι του.

3. Ακόμα, θα πρέπει να επιτρέπουμε την έκφραση των συναισθημάτων τους και προσπαθούμε να τα κατανοήσουμε. Τα σχόλιά μας θα πρέπει να είναι γενικά, όπως «ξέρω ότι είναι δύσκολο για σένα που η μαμά περνά πολύ χρόνο με το μωρό» αντί «ξέρω ότι δεν σου αρέσει το μωρό μας γιατί σου πήρε τη μαμά». Πρέπει να προσέχουμε δηλαδή τις εκφράσεις μας ώστε να μην επιβραβεύουμε τη ζήλεια του παιδιού. Επίσης, δεν πρέπει να κατηγορούμε το αδερφάκι για διάφορα πράγματα που δεν μπορούμε να κάνουμε με το παιδί. Για παράδειγμα, δεν είναι σωστό να λέμε «δεν μπορούμε να πάμε τώρα στις κούνιες γιατί ο αδερφός σου έχει διάβασμα» ή «δεν μπορώ να παίξω μαζί σου γιατί αλλάζω το μωρό». Αυτό ενισχύει τη ζήλεια. Αντίθετα, ένα γενικό σχόλιο, π.χ. «θα παίξουμε σε λίγο» ή «θα πάμε στις κούνιες το απόγευμα» βοηθούν το παιδί να διαχωρίσει την άρνηση του γονιού από την ύπαρξη ενός αδερφού.

4. Επιβραβεύουμε τη σωστή συμπεριφορά, με προσοχή όμως: δεν πρέπει να δωροδοκούμε τα παιδιά. Η ενθάρρυνση και η καλή επικοινωνία είναι τα καλύτερα όπλα για την αντιμετώπιση της ζήλειας. Οι φωνές, οι τιμωρίες και οι υπερβολικές απαιτήσεις ενισχύουν τη ζήλεια. Οι συνέπειες για συμπεριφορές ζήλειας θα πρέπει να είναι προσεκτικά επιλεγμένες ώστε να διδάξουν στο παιδί πώς να συμπεριφέρεται χωρίς να εμπλέκεται το αδερφάκι. Αν, για παράδειγμα, του στερήσουμε ένα παιχνίδι επειδή χτύπησε τον αδερφό του, το κάνουμε γιατί σήκωσε χέρι, και θα το κάναμε έτσι κι αλλιώς γιατί δεν θέλουμε να χτυπάει. Το σχόλιο που θα συνοδεύει τη συνέπεια θα πρέπει να είναι ουδέτερο, π.χ. «έχουμε πει ότι δεν χτυπάμε όταν θυμώνουμε. Λυπάμαι αλλά δεν μπορείς να παίξεις με το τρενάκι για την υπόλοιπη μέρα».

 

 

Ακολουθήστε το limnosfm100.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Μοιραστείτε το