Ολοένα και περισσότεροι οικογενειακοί φροντιστές περιγράφουν τις καθημερινές προκλήσεις που προκύπτουν από τη φροντίδα και τη συμβίωσή τους με έναν δικό τους άνθρωπο, από τη στιγμή που εκείνος εμφάνισε τα πρώτα σημάδια άνοιας.
Τις περισσότερες φορές, οι φροντιστές δυσκολεύονται να αποδεχτούν αυτή τη νέα κατάσταση, αφού τα συναισθήματα που τους κατακλύζουν είναι συχνά αντιφατικά.. Από τη μία πλευρά η άρνηση, ο θυμός, οι αμφιβολίες, οι ενοχές, η θλίψη και το «πένθος» για την «απώλεια» του ατόμου που μέχρι πρότινος γνώριζαν, κι από την άλλη η αγάπη και το ενδιαφέρον για τον άνθρωπό τους είναι όσα νιώθουν οι περισσότεροι οικογενειακοί φροντιστές, ως αποτέλεσμα των καθηκόντων που έχουν αναλάβει στην συγκεκριμένη περίοδο της ζωής τους.
Σύμφωνα με έρευνες, το 49% των οικογενειακών φροντιστών αποτελείται από τους συζύγους των ανοïκών, το 37% από τα παιδιά τους και μόλις ένα 14% από λοιπούς συγγενείς (EU LabourForceSurvey (LFS) data, Adhocmodule 2010; ResearchInternational, Novartis 2008). Τα συνηθέστερα προβλήματα που αναφέρουν οι φροντιστές αφορούν στην ρύθμιση της καθημερινότητας, στη διαχείριση των δικών τους αρνητικών συναισθημάτων, καθώς και στον προγραμματισμό του άμεσου μέλλοντος.
Επομένως, αντιλαμβανόμαστε τη σημαντικότητα ανάπτυξης της ψυχικής ανθεκτικότητας του φροντιστή αλλά και την ορθή του ενημέρωση και ψυχοεκπαίδευση σε θέματα άνοιας.
Είναι βασικό να γνωρίζουμε πως ο άνθρωπος με άνοια ζει σε μια παράλληλη πραγματικότητα, όπου ο χώρος και ο χρόνος μπορεί να είναι διαφορετικός, η αντίληψη των γεγονότων και των προσώπων του περιβάλλοντός του είναι διαφορετική και κάποιες φορές ακόμη και τα ερεθίσματα προσλαμβάνονται και ερμηνεύονται διαφορετικά. Σίγουρα, αυτή η παράλληλη πραγματικότητα σπάνια επιδέχεται αμφισβήτησης, πρέπει να γίνεται σεβαστή ενώ πάντα υπάρχει χώρος να γίνει η επικοινωνία ευκολότερη.
Ας μην ξεχνάμε να φροντίζουμε αυτούς που μας φροντίζουν διαρκώς!
* Πηνελόπη Μαρκάκη
Ψυχολόγος-Εγκληματολόγος MSc, Ψυχοθεραπεύτρια
