Οι Συντηρητικοί δεν μπορούν να συμφωνήσουν για το πώς θα τηρήσουν μια από τις μεγάλες υποσχέσεις του πρωθυπουργού, “να σταματήσουν τις βάρκες" με τους μετανάστες που διασχίζουν τη Μάγχη.
Η φράση - “να σταματήσουν οι βάρκες” - είναι μέρος του πολιτικού λεξιλογίου όλη αυτή την περίοδο , αλλά το σύνθημα του Ρίσι Σουνάκ έχει γίνει μυλόπετρα στο λαιμό της κυβέρνησής του.
Το σχέδιο βασίζεται στη φιλοδοξία να αποτρέψει τους παράτυπους μετανάστες από όλο τον κόσμο από το να έρθουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς προβλέπει ότι, μόλις φθάνουν στις βρετανικές ακτές να συλλαμβάνονται και να αποστέλνονται σε μια αφρικανική χώρα για όλες τις διαδικασίες παροχής ή όχι πολιτικού ασύλου. Το προσχέδιο νόμου ξεπέρασε τις πρώτες πολιτικές αντιπαραθέσεις και το Κοινοβούλιο το ενέκρινε πριν από λίγο καιρό.
Στη συνέχεια όμως προσέκρουσε σε πρακτικές και νομικές προκλήσεις. Η εφαρμογή της νέας νομοθεσίας ήρθε αντιμέτωπη με τις ενστάσεις βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος που προτείνουν “ριζοσπαστικότερη δράση” ώστε να μπορέσουν να πετάξουν, το συντομότερο μάλιστα δυνατό, τα αεροσκάφη που θα μεταφέρουν τους μετανάστες χωρίς περαιτέρω χρονοβόρες εμπλοκές.
Ο πρώην υπουργός Μετανάστευσης Ρόμπερτ Τζένρικ υπογράμμισε ότι ο Ρίσι Σούνακ έχει κάνει μια "πολιτική επιλογή" να αναβιώσει το σύστημα ασύλου έχοντας ως βάση τη Ρουάντα με τρόπο που είναι απίθανο να λειτουργήσει.
Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την παραίτησή του από τη θέση του, ο κ. Τζένρικ δήλωσε στο BBC ότι το σχέδιο νόμου είναι "αδύναμο" και θα "βαλτώσει" από νομικές προκλήσεις.
Όλοι όσοι "αντιλαμβάνονται" το δίκαιο του ασύλου πιστεύουν ότι το νομοσχέδιο θα αποτύχει, πρόσθεσε.
Στη συνέντευξη έσπευσε να κάνει σαφές ότι δεν θα υποστηρίξει το νομοσχέδιο στην κρίσιμη ψηφοφορία της Τρίτης.
Εμμένει η κυβέρνηση
Η κυβέρνηση εισήγαγε τη νομοθεσία για να αναβιώσει το σχέδιό της να στέλνει ανθρώπους που ζητούν άσυλο στο Ηνωμένο Βασίλειο στην ανατολικοαφρικανική χώρα, αφού η πολιτική αυτή κρίθηκε παράνομη από το Ανώτατο Δικαστήριο τον περασμένο μήνα.
Η νέα νομοθεσία επιδιώκει να έχει την έγκριση του Ανώτατου Δικαστηρίου και να θεωρηθεί από τη βρετανική δικαιοσύνη ότι η Ρουάντα είναι ασφαλής χώρα για την αποστολή προσφύγων – αποκλείοντας έτσι την απαγόρευση πτήσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο προς αυτή τη χώρα για νομικούς λόγους.
Ο κ. Σούνακ έκανε την "ανακοπή της ροής" των μικρών σκαφών που διασχίζουν τη Μάγχη μία από τις κορυφαίες δεσμεύσεις του νωρίτερα φέτος, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι 45.774 άνθρωποι πραγματοποίησαν το επικίνδυνο ταξίδι πέρυσι.
Συνολικά 24.830 παράτυποι μετανάστες συνέχισαν να φτάνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο τους πρώτους εννέα μήνες του 2023 και, παρά τη μείωση του αριθμού των αφίξεων, αναμένεται να αποτελέσει βασικό θέμα ενόψει των γενικών εκλογών που αναμένονται το επόμενο έτος.
Ο πρωθυπουργός έχει επιμείνει η νομοθεσία του θα επιτρέπει νομικές προκλήσεις μόνο από εκείνους που μπορούν να αποδείξουν ότι διατρέχουν "πραγματικό και άμεσο κίνδυνο σοβαρής και μη αναστρέψιμης βλάβης".
Ο υπουργός Στέγασης και Κοινοτήτων Μάικλ Γκόουβ, μιλώντας στην ίδια εκπομπή, επανέλαβε την άποψη αυτή, προσθέτοντας ότι μόνο ένας "απειροελάχιστος" αριθμός προσφυγών θα μπορούσε να παραμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Διαμαρτύρεται η δεξιά πτέρυγα του κόμματος
Ορισμένοι φιλελεύθεροι Συντηρητικοί έχουν υποστηρίξει ότι το νομοσχέδιο υπερβαίνει τα εσκεμμένα στην προσπάθεια παράκαμψης των δικαστηρίων και θέτει το Ηνωμένο Βασίλειο σε κίνδυνο αθέτησης των διεθνών νομικών υποχρεώσεών του έναντι των προσφύγων.
Αλλά άλλοι από τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος υποστηρίζουν ότι "δεν προχωράει αρκετά μακριά" και ότι θα συνεχίσει να εκτροχιάζεται από νομικές προκλήσεις.
Ο κ. Τζένρικ πρόσθεσε ότι ο ίδιος, μαζί με ομοϊδεάτες του Συντηρητικούς βουλευτές, ελπίζει να πείσει τους υπουργούς "ότι υπάρχει καλύτερος τρόπος" για τον σχεδιασμό του νέου νόμου, προσθέτοντας ότι θέλει το νομοσχέδιο να λειτουργήσει και να δημιουργήσει ένα "ισχυρό αποτρεπτικό μέσο".
Οι διάφορες παρατάξεις του κόμματος των Τόρις λαμβάνουν νομικές συμβουλές σχετικά με τη νομοθεσία και αναμένεται να εκδώσουν την ετυμηγορία τους επί του νομοσχεδίου πριν από την ψηφοφορία της Τρίτης.
Την Κυριακή, ένα ηγετικό μέλος της Ομάδας Ευρωπαϊκών Ερευνών (ERG) - μιας ομάδας στα δεξιά του κόμματος - δήλωσε ότι σύμφωνα με δικές της νομικές συμβουλές ο νόμος δεν είναι κατάλληλος για την εκπλήρωση του σκοπού στον οποίο αποβλέπει.
Σε άρθρο του στην εφημερίδα Sunday Telegraph, ο σερ Μπιλ Κας εκτιμά ότι η τρέχουσα διατύπωση της νομοθεσίας δεν είναι "επαρκώς στεγανή".
Κατά την ψηφοφορία της Τρίτης, οι βουλευτές θα κληθούν να αποφασίσουν αν το νομοσχέδιο θα πρέπει να αποκλεισθεί εντελώς ή αν θα επιτραπεί να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο της κοινοβουλευτικής διαδικασίας.
Οι Εργατικοί και τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ήδη δηλώσει ότι θα προσπαθήσουν να το καταψηφίσουν, πράγμα που σημαίνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι αρκετοί βουλευτές των Τόρις θα το ψηφίσουν για να μπορέσει να περάσει.
Οι επικριτές του νομοσχεδίου από τους Τόρις θα μπορούσαν να αποφασίσουν να επιτρέψουν την ψήφιση του νομοσχεδίου σε αυτό το στάδιο, ενδεχομένως με αποχή, με την ελπίδα να εξασφαλίσουν παραχωρήσεις από την κυβέρνηση καθώς θα συνεχίζεται η διαδικασία για την έγκριση του από τη Βουλή των Κοινοτήτων.
Τι γράφουν οι εφημερίδες
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να αναβιώσει το σχέδιό της να στείλει ορισμένους αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα τυγχάνουν ευρείας κάλυψης στις περισσότερες εφημερίδες.
Ο Ρίσι Σούνακ εμφανίζεται προκλητικός στο πρωτοσέλιδο της Sunday Express, όπου απευθύνει πρόκληση στους Εργατικούς, τονίζοντας ότι πρέπει να σταματήσουν να "παίζουν παιχνίδια" και να υποστηρίξουν τις προτάσεις του. Ο υπουργός Εσωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι υπερασπίζεται επίσης τα σχέδια της κυβέρνησης στη Sun on Sunday, προτρέποντας τους συναδέλφους του στο Κοινοβούλιο να "αδράξουν τη στιγμή".
Οι Sunday Times γράφουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών λόρδος Κάμερον έχει επιστρατευτεί από την Ντάουνινγκ Στριτ για να καταπνίξει μια πιθανή εξέγερση ορισμένων συντηρητικών βουλευτών για τη νομοθεσία.
Ένας από αυτούς θα μπορούσε να είναι η πρώην υπουργός Εσωτερικών, Σουέλα Μπρέιβερμαν, η οποία, σε συνέντευξή της στην Sunday Telegraph, κατηγορεί τον κ. Σούνακ ότι δεν εκπλήρωσε την υπόσχεσή του να κάνει "ό,τι χρειάζεται" για να σταματήσει τη διέλευση μικρών σκαφών από τη Μάγχη.
Η αναταραχή έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που ορισμένοι βουλευτές των Τόρις σκέφτονται να προσπαθήσουν να επαναφέρουν τον Μπόρις Τζόνσον στον πρωθυπουργικό θώκο, σύμφωνα με τη Mail on Sunday. Πηγές δήλωσαν στην εφημερίδα ότι θέλουν να δημιουργήσουν αυτό που χαρακτηρίζουν ως "ονειρικό εισιτήριο" - μια σύμπραξη στην ηγεσία με τον Νάιτζελ Φάρατζ.
